Дамаскин

Последниве неколку седмици се навратив на „Источниците на знаењето“ на свети Јован Дамаскин. Не можам при тоа да ја прикријам својата зачуденост поради во современата богословска и философска наука речиси општоприфатеното претставување на неговата мисла како изрично комплаторска. Свети Јован Дамаскин е исклучително интересен и оригинален автор.

Она што за еден православен читател е особено привлекувачко кај него е начинот на кој чисто философските термини и категории кај него биваат претставени и разгрнати. Воопшто, Дамаскиновата „Дијалектика“ (првата книга од „Источниците на знаењето“) е извонреден учебник по философија и топло би го препорачал секому кој има желба да се запознае со мудроста на античките философи од перспектива на христијанското богомислие. Философирањето на Дамаскин се карактеризира со исклучителна систематичност, при што на секоја страница од неговите философски списи доминантен останува христијанскиот фундамент.

Не треба да се заборави фактот дека Дамаскин ја познава философијата на антиката не од прва рака (т.е. преку читањето на самите антички автори), туку преку нему достапното христијанско философко предание. Тоа го рецепирало, без при тоа да ги остави нетрансформирани философските системи и поими на јазичкичките философи. По истиот пат продолжува и Дамаскин. При тоа тој не просто го компилира и систематизира затекнатото, туку продолжува творечки да го разгрнува, бивајќи наолно рамноправен претставник на живото теолошко и философско предание на православната Црква од Исток.