Ако некој не го намрази татка си и мајка си…

Ако некој дојде при Мене и не го намрази татка си и мајка си, жена си и децата свои, браќата и сестрите, па дури и душата своја, тој не може да биде Мој ученик (Лука 14, 26)

Што се овие зборови, ако не најдлабоката негација на логиката на психоанализата? На логиката, која ја условува човечката личност и нејзините дејствија со нејзините преживеани искуства, трауми и одлуки. Класичната психоанализа ги нагласува првите пет години од животот на детето како формативни за личноста. Трансакциската анализа го претставува ваквото гледиште на најсликовит начин, зборувајќи за его-состојбите „родител“, „возрасен“ и „дете“, кои се оформени пред се под влијание на односот кој сме го изградиле кон родителите во нашето рано детство. Неодамна дознав и за теорија, според која политичките и идеолошките ставови на една личност се формираат во возраста помеѓу 14 и 24-та година од животот. Проблемот на психоанализата не е во фактот дека го дијагностицирала психолошкиот детерминизам, туку во начинот на кој таа се обидува да се справи со него. Според психоанализата, за да се надминат ваквите дадености – тие прво мора да се осознаат. Овој процес на осознавање знае да потрае долги години, а често и цел живот. Психоанализата е опседната со минатото, со анализирање на даденото, постоечкото… со ровење на обрасци од минатото, кои би можеле да се рециклираат во некоја поприфатлива или пожелна форма.

Read Full Post »

Црквата и бадникарите

Во денешниот број на Дневник се појави текст кој за прв пат во Македонија на еден поодлучен начин го презентираше негативниот став на Црквата кон бадникарските традиции. Текстот беше насловен како: „МПЦ против прослава со пагански обичаи – Со ракија и огнови не се слави Божик“.

Бадникарските огнови, печењето колбаси и пиењето ракија се во апсолутна спротивност со начинот на кој верниците треба да ги одбележуваат деновите пред Божик, сметаат достоинственици на МПЦ. Митрополитот струмички Наум и митрополитот американско-канадскати Методиј, велат дека гозбите и пиењето околу коледарските огнови е во целосна несогласност со црковното предание и со божикниот пост.

„Бадник го славиме по пагански, а Божик, ако имаме сила да го славиме заради бадниковите теревенки, тоа го правиме по рисјански. Посната бадникова вечера, како претпразненство на големиот празник на Христовото раѓање, кое треба да го сплоти семејството, и полноќната Божествена литургија се заменети со литаниите на маалските огнови и култот на греената ракија. На тој начин се уништува убавината и раскошното предание на нашата празнична култура“ – потенцира епископот Методиј во својата колумна „Реставрација на традиции или реставрација на примитивизам“, објавена на интернет-порталот на МПЦ „Преминпортал“…

Read Full Post »

Залог за иднината на балканската поп култура

Тоа што Digital Areopagus е во основа конципиран како богословски и философски блог, не значи дека темата на која пишувам последниве два дена е вон контекстот. Напротив – прашањата за животот е смртта, за младоста и успехот, за тагата и радоста – се фундаментални философски и аскетско-богословски прашања. Ако ние знаеме само да теоретизираме, но истовремено кога ќе се соочиме со реалноста на теоретизираното пред самите наши очи не знаеме што да правиме – тогаш нашата теорија е напразна. Христијанската философија и теологија извираат од самиот живот, на него се изградуваат со цел на самиот живот да му служат, да го објаснат, да го преобразат, да го облагородат и да го осветат. Затоа сакам и понатаму да пишувам за настанот кој деновиве сите силно нè потресе – затоа што сега, кога сме далеку поранливи и почувствителни отколку претходно, сме многу поспособни согледаме некои нешта кои постојано сме ги имале пред очи, но нашиот поглед просто поминувал низ нив, без вистински да ги допре.

Уникатноста на Тоше Проевски на македонската и балканската популарна музичка сцена се состоеше во неговата неверојатна „нормалност“. Имиџот на Тоше е неспоредлив со повеќето „дејци“ од таа сцена. Тој беше „од другата страна“ на ексцесите, бунтовништвото, болната сексуалност, травестијата, силиконите – и сè останато кое обично се користи како магнет за привлекување на публиката, особено за привлекување на градските снобовски кругови. Тој го победи балканскиот поп-кич со неговиот nice-guy имиџ. Но не е само имиџот во прашање – Тоше успеа да остане искрен со себеси: вкусувајќи ја славата (која за нашите балкански простори, искрено кажано, беше огромна), тој не го поплука своето детство, своето семејство, своето Крушево, својата Црква. Тој остана истиот. Сите негови пријатели, како оние од детството, така и оние од подоцнежните денови го сведочат тоа.

Read Full Post »